अहोम साम्राज्य १२२८ मध्ये स्थापित झालं जेव्हा सुकफाने ब्रह्मपुत्र घाटात प्रवेश केला. सुकफाने कुठल्याच स्थापित असलेल्या साम्राज्याशी युद्ध केलं नाही फक्त
दक्षिणेत एक कमी लोकसंख्या असलेलं क्षेत्र स्विकारलं ज्याच्या उत्तरेस हुर्हिदिहंग नदी, दक्षिणेस दिकहौ नदी व पूर्वेस पटकी डोंगररांगा होत्या. त्यांनी स्थानिय गट जसे बरही आणि मरंसशी मैत्री केली आणि शेवटी चरदैओत आपली राजधानी स्थापन केली.
अहोम आपल्या बरोबर तक्रार निधी विकसीत पद्धती घेऊन आले आणि येथील लोकांना सांगितली. ज्या लोकांनी अहोम जीवनशेली आत्मसात केली त्यांनी ती पूर्णपणे पाळली. यामुळे बरही गट, नागा गट व मरन गट यासारखे इतर गट सुद्धा अहोम मध्ये परिवर्तीत झाले ज्यामुळे अहोम लोकांची संख्या वाढली. या बदलाची प्रक्रिया १६व्या शतकापर्यंत अधिक व्यापक झाली होती जेव्हा सुहुंग्मुंगच्या नेतृत्त्वात चुटिया व कचरीबरोबरच अनय काही साम्राज्येही जिंकली गेली.
प्रम्मता सिंघने अहोम राज्याची राजधानी रंगघरची रोंगपूरमध्ये स्थापना केली. रंगघर दक्षिण आशियातल्या सर्वात मोठ्या स्टेडियमपैकी एक आहे. त्यांची वाढ इतकी झपाट्याने होत होती की अहोम साम्राज्याची घडण्याची प्रक्रियाही थांबली व अहोम आपल्याच साम्राज्यात अल्पसंख्यांक झाले. यावेळी हिंदू प्रभाव महत्त्वपूर्ण झाले. अहोम दरबारात अस्समीज़ भाषेचा प्रवेश झाला आणि ठरलेल्या भाषेबरोबर तिचाही प्रयोग होऊ लागला. राज्यातल्या प्रजेला ........... प्रणाली अंतर्गत संबंधांवर आधारीत श्रेणीबद्ध केलं गेलं. या साम्राज्यावर बंगालचे तुर्की व अफगाण राजांचं संकट नेहमीच राहिलं. पण त्यांनी नेहमीच धीराने सामना केला. अहोम राज्याने प्रताप सिंघच्या नेतृत्त्वात आपल्या कौशल्याला आणखी परिपक्व बनवलं.
हे साम्राज्य १७ व्या शतकात मुघल साम्राज्याच्या हल्ल्यांचे बळी ठरले आणि अशाच एका घटनेत १६६२ ला मीर जुमला याच्या नेतृत्त्वाखाली मुघल सैन्याने त्यांची राजधानी गढगाववर हल्ला करून ताबा मिळवला. मुघल हे सांभाळू शकले नाही आणि शेवटी सरैघाटाच्या युद्धाच्या शेवटी अहोमांनी फक्त मुघलांनाच धडा शिकवला नाही तर आपल्या सीमाही मानस नदीपर्यंत वाढवल्या. थोड्या अनिश्चिततेनंतर राज्याला शेवटचा राजा, तुन्ग्खुन्गिया मिळाला ज्याला गदाधर सिंघाने राजपदी बसवलं.
तुन्ग्खुन्गिया राजांच्या सत्तेची ओळख होती शांति, कला व निर्माण क्षेत्रांतील यश. सत्तेच्या सरतेशेवटी बरेच सामाजिक वाद झाले ज्याचा परिणाम म्हणजे मोमोरिया दंगलींची सुरीवात झाली. बाघियांनी राजधानी रंगपूरला बऱ्याच वर्षांपर्यंत आपल्या ताब्यात ठेवलं पण शेवटी कॅप्टन वॉल्शच्या नेतृत्त्वाखाली ईंग्रजांच्या मदतीने त्याला तिथून हाकलण्यात आलं. आधीच दुबळं झालेलं हे साम्राज्य पुन्हा पुन्हा होणाऱ्या बर्मा साम्राज्याच्या हल्ल्यांना बळी ठरलं. आणि १८२६ मध्ये यादवांच्या तहानंतर या राज्याची सूत्र इंग्रजांच्या हाती गेले.
