पुराणानुसार मुख्यतः पुतरांच्या दोन श्रेण्या असतात- दिव्य पितर आणि मनुष्य पितर. मनुष्याच्या कर्मानुसार मृत्यूपश्चात त्याला काय गती दिली जावी हे दिव्य श्रेणीत ठरवलं जातं. या श्रेणीचे प्रधान यमराज आहेत.

चार व्यवस्थापक-
यमराजाची गणनासुद्धा पितरांमधये होते. काव्यवाडनल, सोम, अर्यमा आणि यम हे चार या श्रेणीचे मुख्य गण-प्रधान आहेत. अर्यमाला पितरांचे प्रधान आणि यमराजाला न्यायाधीश मानले गेले आहे.
या चारांशिवाय प्रत्येक वर्गाची पेशी करणारे-
यथा- अग्निष्व- देवांचे प्रतिनीधी, सोमसद किंवा सोमपा- साधूंचे प्रतिनीधी, बहिर्पद- गंधर्व, राक्षस, किन्नर सुपर्ण, सर्प आणि यक्षांचे प्रतिनीधी.
यासगळ्यानी संघटीत श्रेणी म्हणजे पितर होय. मृत्यूनंतर हेच न्यायनिवाडा करतात.
 
दिव्य पितरांच्या श्रेणीचे सदस्य- अग्रिष्वात्त, बहिर्पद आज्यप, सोमेप, रश्मिप, उपदूत, आयन्तुन, श्राद्धभुक व नांदीमुख हे नऊ दिव्य पितर सांगितले गेले आहेत. आदित्य, वसु, रुद्रआणि दोन अश्विनीकुमार देखील नांदीमुख सोडून इतर पितरांना तृप्त करतात.

आपण साहित्यिक आहात ? कृपया आपले साहित्य authors@bookstruckapp ह्या पत्त्यावर पाठवा किंवा इथे signup करून स्वतः प्रकाशित करा. अतिशय सोपे आहे.
Comments
आमच्या टेलिग्राम ग्रुप वर सभासद व्हा. इथे तुम्हाला इतर वाचक आणि लेखकांशी संवाद साधता येईल. telegram channel