सदर post, वेदांग मणेरीकर द्वारा प्रकाशित Fibonacci Numbers या लेखाचे भाषांतर असून, http://mytechrants.wordpress.com च्या माध्यमातून घेतले आहे. याचे मराठी भाषांतर अभिजीत वैद्य यांनी केले आहे.

माझ्या मते हा ब्लॉग वाचणार्‍या सगळ्यांना, फिबोनाकी सिरीज (Fibonacci series) माहीत असेल. ही सिरीज अशी आहे –

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34…, infinity पर्यंत

या सिरीजमध्ये प्रत्येक संख्या ही आधीच्या २ संख्यांची बेरीज असते.

F(n) = F(n-1) + F(n-2)

आणि ,

F(0) = 0

F(1) = 1

एक सोपी युक्ती
मैल या परिमाणात व्यक्त केलेले अंतर किलोमीटरमध्ये कसे रुपांतरीत करायचे ? तुम्ही फिबोनाकी सिरीज वापरू शकता. ५ मैल म्हणजे ८ किलोमीटर.(अधिक अचूकपणे ८.०४५ किमी.) ८ मैल म्हणजे १३ किमी(१२.८७ किमी.), १३ मैल म्हणजे (तुमचा अंदाज बरोबर आहे !) २१ किलोमीटर. (२०.९१७ किमी.). पण हे तर फक्त फिबोनाकी नंबर्सनाच चालते. जरा थांबा ! समजा तुम्हाला २० मैल चे किलोमीटर मध्ये रुपांतर करायचे आहे. तर मग २० ला फिबोनाकी नंबर्सच्या बेरजेमध्ये व्यक्त करा.

२० = १३ + ५ + २
आता प्रत्येक संख्या मैल-किलोमीटर सूत्रानुसार रुपांतरीत करा.
= २१ + ८ + ३
= ३२

अचूकपणे, २० मैल म्हणजे ३२.१८ किमी. होते.

याच्यामागचे Logic काय आहे याचा अंदाज येतोय का ? त्याचे कारण असे आहे –

मैल मधून किलोमीटर मध्ये रुपांतर करण्यासाठी १.६०९ ने गुणावे लागते. फिबोनाकी सिरीज ची एक अत्यंत interesting property आहे – फिबोनाकी सिरीज मधील लागोपाठच्या २ संख्यांचा ratio (१. ६१८) हा Golden ratio च्या आसपास जातो. आता कळले रहस्य ?

सदर post, वेदांग मणेरीकर द्वारा प्रकाशित Fibonacci Numbers या लेखाचे भाषांतर असून, http://mytechrants.wordpress.com च्या माध्यमातून घेतले आहे. याचे मराठी भाषांतर अभिजीत वैद्य यांनी केले आहे.

आपण साहित्यिक आहात ? कृपया आपले साहित्य authors@bookstruckapp ह्या पत्त्यावर पाठवा किंवा इथे signup करून स्वतः प्रकाशित करा. अतिशय सोपे आहे.
Comments
आमच्या टेलिग्राम ग्रुप वर सभासद व्हा. इथे तुम्हाला इतर वाचक आणि लेखकांशी संवाद साधता येईल. telegram channel